Wist u dat bij Dekker Groep in de Elzas zalmen worden grootgebracht om de Rijn stukje bij beetje weer met wilde zalmen te bevolken? Onze grindgroeve vormt een onmisbare schakel in een internationaal programma daarvoor, met een héél lange adem.
Begin vorige eeuw trokken jaarlijks enkele honderdduizenden zalmen van zee naar de Bovenrijn om eitjes af te zetten (kuit te schieten). Nieuw zalmleven begon daar in de grindbeddingen met koud, zuurstofrijk, kristalhelder water.
Foto's: Goedele Monnens
In de eerste twee jaar van hun leven zwemmen jonge wilde zalmen steeds verder de zoete rivier af. Daarna in de zoute zee, steekt een deel de Atlantische Oceaan over en om bij Groenland volwassen te worden. Na 1 tot 3 jaar op zee keert de zalm terug naar zijn geboortegrond.
Maar door sluizen, dammen en stuwen, rechttrekken van oevers, vervuiling en overbevissing, verdween omstreeks de jaren vijftig de laatste zalm uit die rivieren.
Toen bij een natuurramp in Basel in 1986 ook nog chemicaliën de Rijn in stroomden, riepen Europese ministers de Internationale Commissie ter Bescherming van de Rijn in het leven.
In de jaren negentig startte die ICBR met ‘Zalm 2000’ en later ‘Zalm 2020’: internationale samenwerkingsprogramma’s om de zalm terug te helpen in de Rijn. Daarvoor worden nu zalmen voor herbevolking grootgebracht en uitgezet, en worden door de Rijnoeverlanden ook vistrappen aangelegd, obstakels geslecht en oevers en waterkwaliteit hersteld.
Martin Gerber is viskweker binnen dit programma, en zorgt voor de zalmen in onze groeve in het Rijndal tussen de Vogezen en het Zwarte Woud. “Wij zijn vanaf het begin bij dit programma betrokken geweest en inmiddels al 30 jaar aanwezig in de grindgroeve van Dekker Groep”, vertelt hij.
Gerber legt het kweekprogramma uit. “We bepaalden de kansrijkste stam die de lange reis van de paaigronden naar de zee kan maken: de Franse Allier-zalm”, vertelt hij. “We vangen wilde zalmen die de reis naar de zee en terug al eens gemaakt hebben, bij de dammen van Iffezheim (Duitsland) en Gambsheim (Frankrijk). Na quarantaine in Obenheim volgt de voortplanting in november-december. Zwitserland, Frankrijk en Duitsland nemen elk een derde van de eieren.”
Zie in de video onderaan het artikel hoe Martin de zalm weegt en chipt
Elk van de drie landen kweekt van de eieren een deel op tot jonge zalmen die hun grote reis beginnen dat land. Een ander deel wordt in kooien in enkele jaren opgekweekt tot kuitschieter om het bestand vlotter te vermeerderen. Daarna worden zij uitgezet op paaigronden om kuit te schieten in hun natuurlijke omgeving.
“De groeve Les Gravieres Rhenanes van Dekker is voor het grootbrengen van kuitschieters bijzonder geschikt, vanwege de juiste diepte, het grind, het weinige organische materiaal en de grote aanvoer van zuiver grondwater.”
Het aantal terugkerende zalmen is momenteel nog laag en zeer variabel: ongeveer 50 vissen per jaar, met een uitschieter van 200 (in het jaar van de COVID-pandemie). Een grote onbekende factor is wat er met de vissen gebeurt in de buurt van de riviermonding.
Manager Eric Winum van onze Franse grindgroeve is er trots op dat de groeve een goede kraamkamer is, en cruciaal voor een toekomstige zalmpopulatie in de Rijn. “Dat dit hier gebeurt is uniek. Zonder dit programma zal er de komende jaren geen vis in de Rijn zijn. En dat de groeve goed is voor de zalmkweek laat ook de onberispelijke kwaliteit van het water zien.”
© 2018 Dekker groep BV | Alle rechten voorbehouden | Disclaimer | Privacy | Algemene Voorwaarden
